Geografia
Większa część Meksyku (od Río Bravo del Norte na północy aż po łańcuch gór wulkanicznych na południu) należy do Ameryki Północnej. Powierzchnia Meksyku wynosi około 2 miliony kilometrów kwadratowych, a suma długości wszystkich wybrzeży wynosi około 10.000 kilometrów.
Na terenie Meksyku znajdują się zarówno rozległe równiny nadmorskie, płaskowyże (zwłaszcza tzw. Płaskowyż Centralny), jak i pasma wysokich gór (głównie pochodzenia wulkanicznego). Najwyższym szczytem jest Pico de Orizaba, choć najbardziej znanym jest wulkan Popocatépetl.
Klimat Meksyku jest bardzo zróżnicowany. Na północy Meksyk posiada rozległe pustynie i półpustynie, zaś na południu tropikalne lasy podzwrotnikowe. Rzeki w przeważającej większości wpadają do Zatoki Meksykańskiej, a największymi z nich są Río Bravo del Norte (zwana w USA Rio Grande), Grijalva, Balsas, Yaqui.
Historia
Na terenie współczesnego Meksyku od czasów najdawniejszych rozwinęło się kilka wysoce zaawansowanych kultur mezoamerykańskich. Począwszy od około V wieku na południu rozwijała się kultura Majów, a w XIV wieku w środkowym Meksyku powstała kultura Mexików. To właśnie od ich nazwy pochodzi współczesna nazwa kraju. Przybycie hiszpańskich konkwistadorów w początkach XVI wieku położyło kres lokalnym kulturom i rozpoczęło w dziejach Meksyku okres kolonialny.
W 1810 ogólnonarodowe powstanie doprowadziło do wybuchu serii wojen, które przyniosły Meksykowi niepodległość w 1821. Od momentu uzyskania niepodległości rozmaite potęgi wywierały nacisk na Meksyk. Początkowo w latach 30. XIX wieku Meksyk utracił na rzecz USA swoje północne terytoria (wśród nich Kalifornię, Teksas i Nowy Meksyk). W latach 60. Meksyk był okupowany przez siły francuskie. Utworzone w wyniku okupacji cesarstwo upadło jednak w wyniku serii wojen domowych, w których główną rolę odegrał Benito Juárez.
Dyktatura Porfirio Díaza doprowadziła w 1910 do wybuchu rewolucji meksykańskiej. Siły powstańcze zdołały pobić słabe wojska rządowe, jednak walki wewnętrzne pomiędzy zwycięzcami trwały jeszcze przez następne 20 lat. Pod koniec tego okresu władzę przejęła Partia Rewolucyjno-Instytucjonalna (Partido Revolucionario Institucional), która sprawowała niepodzielnie w autokratyczny sposób władzę do końca XX wieku.
Polityka
Podział administracyjny
Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Meksyku.
Meksyk podzielony jest na 31 stanów (estados) oraz Dystrykt Federalny (Distrito Federal), obejmujący miasto Meksyk, największą aglomerację miejską na świecie.
* Aguascalientes
* Campeche
* Chiapas
* Chihuahua
* Coahuila
* Colima
* Durango
* Dystrykt Federalny Meksyk
* Guanajuato
* Guerrero
* Hidalgo
* Jalisco
* Kalifornia Dolna
* Kalifornia Dolna Południowa
* México
* Michoacán
* Morelos
* Nayarit
* Nuevo León
* Oaxaca
* Puebla
* Querétaro
* Quintana Roo
* San Luis Potosí
* Sinaloa
* Sonora
* Tabasco
* Tamaulipas
* Tlaxcala
* Veracruz
* Jukatan
* Zacatecas
Demografia
Meksyk jest najludniejszym krajem hiszpańskojęzycznym. Około 60% populacji stanowią metysi, 30% Indianie, a mniej niż 10% stanowi ludność pochodzenia europejskiego. Wedle oficjalnych danych kraj jest w przeważającej większości katolicki (89%), a drugie miejsce zajmują rozmaite odłamy protestanckie (6%). W Meksyku jest także nieco ponad milion mormonów. Jednakże oficjalne statystyki nie uwzględniają istnienia swoistego synkretyzmu religijnego objawiającego się w połączeniu katolicyzmu z lokalnymi wierzeniami indiańskimi.
Największe miasta Meksyku:
Miasto Stan Ludność
Guadalajara
Guadalajara
01 Meksyk Distrito Federal 19 230 000
02 Guadalajara Jalisco 4 100 000
03 Monterrey Nuevo León 3 660 000
04 Puebla Puebla 2 110 000
05 Toluca Meksyk 1 610 000
06 Tijuana Baja California 1 480 000
07 León Guanajuato 1 430 000
08 Ciudad Juárez Chihuahua 1 310 000
09 Torreón Coahuila 1 110 000
10 San Luis Potosí San Luis Potosí 960 000
11 Querétaro Querétaro 920 000
12 Mérida Jukatan 900 000
13 Mexicali Baja California 850 000
14 Aguascalientes Aguascalientes 810 000
15 Tampico Tamaulipas 800 000
16 Cuernavaca Morelos 790 000
17 Acapulco Guerrero 790 000
18 Chihuahua Chihuahua 780 000
19 Culiacán Sinaloa 760 000
Święta
Rzeźba ludowa postaci "La Catrina" wykonana w ramach Dnia Zmarłych (El Día de los Muertos) (2 listopada), najfestywniejszego święta Meksyku, wywodzącego się z epoki prekolumbijskiej
Rzeźba ludowa postaci "La Catrina" wykonana w ramach Dnia Zmarłych (El Día de los Muertos) (2 listopada), najfestywniejszego święta Meksyku, wywodzącego się z epoki prekolumbijskiej
Data Polski odpowiednik Nazwa lokalna Uwagi
1 stycznia Nowy Rok A?o nuevo
5 lutego Dzień Konstytucji Día de la Constitución Na pamiątkę konstytucji z 1917
18 marca Wywłaszczenie nafty Expropiación Petrolera Na pamiątkę prezydenta Lázaro Cárdenasa, który w 1938 znacjonalizował w Meksyku przemysł naftowy
21 marca Urodziny Benito Juáreza Natalicio de Benito Juárez Na pamiątkę Benito Juárez, XIX-wiecznego polityka i bojownika o wolność Meksyku
1 maja Święto Pracy Día del Trabajo
5 maja Bitwa pod Puebla Cinco de Mayo Na pamiątkę zwycięstwa nad francuskimi wojskami ekspedycyjnymi 5 maja 1862
16 września Dzień niepodległości Grito de Dolores Na pamiątkę Grito de Dolores z 1810, wydarzenia przyjmowanego za początek wojny o niepodległość Meksyku.
12 października Dzień Kolumba
2 listopada Dzień Zmarłych Día de los Muertos Radosne obchody pozagrobowego życia zmarłych (festyny, uczty, czaszki z cukru i tequili; kolorowo ubrane kościotrupy np. postać La Catrina), wywodzące się z tradycji epoki prekolumbijskiej, połączone folklorystycznie ze świętami katolickimi z 1 i 2 listopada
20 listopada Dzień rewolucji Día de la Revolución
12 grudnia Święto Matki Boskiej z Guadalupe
25 grudnia Boże Narodzenie Navidad
Gospodarka
Gospodarka Meksyku jest typową gospodarką wolnorynkową. Opiera się tak na przemyśle, jak i na rolnictwie. Obecnie w Meksyku gwałtownie postępuje proces prywatyzacji przedsiębiorstw, a począwszy od czasów rządów administracji prezydenta Ernesto Zedillo Ponce de León rząd wspiera rozwój infrastruktury i handlu.
Kryzys ekonomiczny, jaki nastąpił w Meksyku w 1995 skończył się już w kilka lat później, głównie dzięki ożywieniu kontaktów handlowych z USA. Stratyfikacja społeczna od czasów kolonialnych jest ogromna, jednak różnice między najbogatszymi a najbiedniejszymi stopniowo się zmniejszają. Obecnie 20% ludności pobiera około 55% dochodów.
W 2001 gospodarka Meksyku nieco zwolniła, głównie z powodu recesji na rynku USA, jednak rządowi udało się utrzymać niskie stopy procentowe, a inflacja nie przekroczyła 6,5%. Od czasów wstąpienia Meksyku do NAFTA w 1994, obrót towarowy między tym państwem a Kanadą i USA potroił się. Obecnie Meksyk stara się uniezależnić gospodarczo od USA, czemu przysłużyć się mają liczne umowy z krajami Ameryki Łacińskiej, a także układ o wolnym handlu z Unią Europejską. W roku 2006 PKB na 1 mieszkańca wyniósł 11,249 $ (wg Międzynarodowego Funduszu Walutowego).
Historia