Pochodzenie nazwy
Nazwa Liban (w standardowym języku arabskim "Lubn?n"; "Lebnan" albo "Lebn?n" w lokalnym dialekcie) ma swoje źródło w semickim "LBN", które łączy się z kilkoma słowami bliskoznacznymi w różnych językach, takimi jak biały czy mleko[1]. Stanowi to odniesienie do pokrytych śniegiem Wzgórz Libanu. Takie określenia zostały znalezione w 3 z 12 tablic Eposu o Gilgameszu, w tekście znalezionym w ruinach starożytengo miasta Ebla oraz w Bilbii[2]. Słowo Liban jest również wspomniane 71 razy w Starym Testamencie.[3] [4]
Informacje podstawowe
* Stolica: Bejrut (1,5 mln mieszkańców)
* Język urzędowy: arabski (dodatkowy francuski)
* Podział administracyjny: 5 muhafaz
* Ustrój: republika parlamentarna, na czele państwa stoi prezydent wybierany co 6 lat, władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament złożony z 128 członków (po 64 chrześcijan i muzułmanów), wybierany na 4 lata,
* Waluta: funt libański (1500 LL = 1$)
* Główne miasta: Trypolis, Zahla, Sydon, Baalbek, Tyr
* Główne rzeki: Litani, nadto źródła Asi (Orontesu) i Jordanu
* Główne narodowości: 82,6% Libańczyków, 9,6% Palestyńczyków, ponadto Syryjczycy, Kurdowie i inni
* Główne wyznania: 50% muzułmanie, 5% druzowie, 45% chrześcijanie (24% maronici). Stanowiska państwowe i rządowe obsadzane są według klucza wyznaniowego: prezydent - chrześcijanin maronita, premier - muzułmanin sunnita, przewodniczący parlamentu - muzułmanin szyita, równy podział tek ministerialnych, wyższych stanowisk w administracji państwowej oraz miejsc w parlamencie między przedstawicieli ludności muzułmańskiej i chrześcijańskiej.
Geografia
* Ukształtowanie terenu: Powierzchnia górzysta, z wyjątkiem pasa nizin nadbrzeżnych; równolegle do wybrzeży dwa pasma górskie Liban i Antyliban (najwyższy szczyt Kurnat as-Sauda 3083 m n.p.m.), oddzielone tektoniczną doliną Bekaa (dł. ok. 150 km);
* Klimat podzwrotnikowy śródziemnomorski; na wybrzeżu średnia temperatura w styczniu 13°C, w lipcu 28°C, w górach, na wys. ok. 1000 m odpowiednio 6°C i 22°C, roczny opad 600 - 3000; pora sucha od czerwca do września.
* Roślinność: uboga, głównie zarośla makchia, stepy, łąki górskie; niewielkie obszary leśne (w tym resztki słynnych lasów cedrowych)
Gospodarka
Przed wybuchem konfliktu palestyńskiego wysoko rozwinięty kraj arabski, nazywany Szwajcarią Bliskiego Wschodu, po wybuchu wojny domowej lat 70. upadek gospodarczy, w latach 90. stopniowa odbudowa gospodarki.
* Przemysł: metale szlachetne, biżuteria , odzieżowy, chemiczny, elektrotechniczny, przetwórstwo ropy naftowej, żelaza i aluminium; rolnictwo, turystyka;
* PKB na 1 mieszk. 5 700 dolarów (2006)
Historia
W starożytności na terenie Libanu znajdowała się Fenicja, od VII w. p.n.e. kolejno pod panowaniem Asyrii, Babilonii, Persji, Macedonii, Ptolemeuszy, Seleucydów. W latach 64 p.n.e. - 63 p.n.e. wchodzi w skład rzymskiej prowincji Syrii; po rozpadzie cesarstwa rzymskiego w 395 należy do Bizancjum, w VII wieku obszar podbity przez Arabów zjednoczonych w ramach kalifatu, następnie we władaniu kolejno Tulunidów, Ichszydydów i Fatymidów. W latach 1098-1291 zajmowany przez krzyżowców, następnie zdobyty przez Mameluków z Egiptu, w XVI wieku część imperium osmańskiego, od 1861 autonomia w obrębie państwa tureckiego, podczas I wojny światowej Liban był okupowany przez Francuzów i Wielką Brytanię. Od 1920 na mocy postanowień konferencji w San Remo należał wraz z Syrią do terytorium mandatowego Francji przekształconego w 1926 w republikę. W 1941 ogłoszenie formalnej niepodległości. Liban jest państwem współzałożycielem Ligi Państw Arabskich i członkiem ONZ. Od 1976 wojna domowa (wcześniej starcia w Bejrucie), w następstwie wojny - zbrojne interwencje Syrii i Izraela, wkrótce (12 lat) potem wprowadzenie oddziałów pokojowych ONZ. Wojna zakończyła się w 1990. 22 maja 2000 Izrael wycofał swoje wojska z południowego Libanu. 14 lutego 2005 były premier Libanu, Rafiq Hariri został zamordowany. Wywołało to masowe demonstracje opozycji, która oskarżyła Syrię o to zabójstwo. Syria zaprzeczyła tym oskarżeniom. Protesty te określono jako "cedrowa rewolucja". Latem 2005 blok antysyryjski wygrał wybory. Pod wpływem protestów oraz nacisków ONZ i krajów arabskich, Syria wycofała swoje wojska z Libanu. W lipcu 2006 wojska izraelskie ponownie zaatakowały Liban w odwecie za porwanie 2 izraelskich żołnierzy oraz ostrzał Izraela pociskami Katiusza przeprowadzony przez Hezbollah z baz w południowym Libanie.
Zabytki
* Liczne ruiny sięgające czasów fenickich
* Ruiny starożytnego miasta Baalbek
Podział administracyjny
Góry
Liban
Północ
Bekaa
Południe
Nabatija
Bejrut
Liban jest podzielony na 6 gubernatorstw (Mohafazas) które z kolei dzielą się na 25 dystryktów (Cazas) nie wliczając Bejrutu.
Historia