Stolica
Język urzędowy
Ustrój polityczny
Głowa państwa
Szef rządu
Powierzchnia km2
Powierzchnia na świecie
Liczba ludności
Ludność na świecie
Gęstość zaludnienia
Jednostka monetarna
Strefa czasowa
Hymn państwowy
Kod ISO 3166
Domena Internetowa
Kod samochodowy
Kod telefoniczny
Religia dominująca
PKB
PKB na osobę
Historia
Panujący do 1974 cesarze Etiopii wywodzili swoje pochodzenie od pierwszego władcy kraju, Menelika I (ok. 1000 p.n.e.), którego rodzicami mieli jakoby być bohaterowie biblijni: król Salomon i królowa Saby.
Istniejące od I wieku p.n.e. na terytorium obecnej Etiopii i południowego Sudanu państwo Aksum zostało założone przez potomków ludów semickich z południowej Arabii (głównie Sabejczyków), które ok. połowy pierwszego tysiąclecia p.n.e. opanowały te tereny. W IV wieku kraj przyjął chrześcijaństwo, które do 1974 było religią państwową. Do XV wieku wykształcił się tam rodzaj feudalizmu zbliżony do europejskiego. Kraj borykał się sporadycznie z próbą ekspansji islamu. W 1528 roku muzułmańskie sułtanaty istniejące na wybrzeżu Morza Czerwonego rozpoczęły wielką wojne przeciwko niewiernym, która przeszła do historii jako Wojna XXX-letnia. W 1528 roku zadano klęskę etiopskim przygranicznym feudałom w bitwie nad Samermą. W następnym roku armia cesarska przegrała pod Sybura Kurie. Podczas tej bitwy wykorzystano po raz pierwszy w Afryce broń palną. Sukcesy zwiększyły napływ ochotników do szeregów sułtanatów, a łupy pozwoliły nawet na sprowadzenie artylerii. Ta po raz pierwszy została użyta w bitwie pod Antiochią w październiku 1531 roku. Od tamtej pory cesarz uciekał przed szaleńczym Imamem "Graniem", tworzył kolejne armie, które raz po raz były niszczone. Część możnowładców przeszła na Islam. Wszystko wskazywało, że los Etiopii jest przesądzony. W 1540 roku umiera cesarz Lybne Dynygala. Jego następca, Klaudiusz rozpoczyna "Rekonkwistę". Najważniejsza zmiana zaszła w Kościele Etiopskim. Do tej pory pacyfistyczny, uznał wojnę z sułtanatami za wojnę religijną i zaczął wspierać walki z najeźdźcą. Już w tym samym roku pobito wojska Wezyra Asa. Etiopczycy nawiązali kontakty z Portugalczykami, którzy dostarczyli cesarstwu broń palną, artylerię, a także wysłali niewielki oddział strzelców. Klaudiusz wygrał w 1542 roku ważną bitwę pod Wegerą. W roku następnym w czasie bitwy u stóp góry Zentara ginie szaleńczy imam Grań, co doprowadza do podziałów w armii najeźdźców. Wkrótce nastała olbrzymia susza, która wymusiła dwuletni pokój. W 1548 roku Etiopowie przenoszą walki na tereny Sułtanatu Hererskiego. Sukcesu nie wykorzystano przez kolejną straszliwą suszę. W 1559 roku ginie cesarz Klaudiusz. Wojna jednak wygasła z powodu wieloletniej suszy i straszliwego wyludnienia sułtanatów arabskich. Etiopia odzyskała swoje ziemie, jednak nie powzięła ofensywy, gdyż Kościół Etiopski uważał się za elitarny i nie zamierzał nawracać sąsiadów. Wojna XXX-letnia doprowadziła do islamizacji części Etiopii, ułatwiła także ekspansję negroidalnych ludów Oromo. Ślady tych zdarzeń są widoczne w tym państwie do dnia dzisiejszego.
W XIX wieku krzyżowały się tu interesy mocarstw kolonialnych.
O dominację nad Etiopią bezskutecznie starali się Brytyjczycy i Włosi. W roku 1916 następuje zamach stanu, jakiego dopuszcza się późniejszy cesarz Etiopii Haile Sellasie. Za pomocą ambasad zachodnich spiskuje i usuwa legalnego następcę tronu Lydza Ijasu. W 1930 na tronie etiopskim zasiadł Ras Tafari, przybierając imię Haile Selassie I. W 1935 w Etiopii wybuchła wojna włosko-abisyńska w wyniku której Włosi zajęli kraj, zmuszając cesarza do emigracji i włączając Etiopię do Włoskiej Afryki Wschodniej. Po zwycięstwie wojsk brytyjskich nad Włochami w 1941 Haile Selassie ponownie objął rządy. Za swego panowania włączył on do Etiopii Erytreę (od 1952 jako państwo sfederowane, później prowincja, obecnie niepodległe państwo) i Ogaden.
W 1974, w związku z bardzo złą sytuacją gospodarczą i powtarzającymi się klęskami głodu, doszło do puczu wojskowego kierowanego przez Mengystu Hajle Marjama. Komunistyczny reżim wojskowy utrzymywał się u władzy do 1991 dzięki pomocy gospodarczej i militarnej ze strony ZSRR, NRD i Kuby. Rozpętana fala terroru komunistycznego, połączona z masowymi przesiedleniami ludności w strefach objętych klęską głodu doprowadziła do zagłady ok. 1,5 mln Etiopczyków[2]
W maju 1991 opozycja zdołała obalić rządzący reżim i przejęła władzę w państwie, ogłaszając ambitny program demokratyzacji życia politycznego. W kwietniu 1993 w Erytrei odbyło się referendum, w jego wyniku dotychczasowa północno-wschodnia prowincja Etiopii - Erytrea uzyskała niepodległość, odcinając Etiopię od dostępu do Morza Czerwonego.
W 1998 pomiędzy Etiopią a Erytreą wybuchła wojna graniczna. Znaczne nasilenie walk nastąpiło w maju 2000, co skłoniło władze obydwu krajów do poszukiwania kompromisu. W kilka miesięcy później podpisano porozumienie pokojowe.
24 grudnia 2006 Premier Etiopii w orędziu do narodu ogłosił, że jego kraj został zmuszony do wojny z Somalią, jako interwencję przeciw panującym tam i kontrolującym stolicę talibom.
Podział administracyjny
Etiopia jest podzielona na 9 regionów administracyjnych (kililoch; liczba pojedyncza - kilil) utworzonych według kryterium etnicznego, oraz dwa miasta wydzielone (astedader akababiwach, liczba pojedyncza - astedader akabibi), oznaczonych gwiazdką:
1. Addis Abeba*
2. Afar
3. Amhara
4. Beniszengul-Gumaz
5. Dire Daua*
6. Gambela
7. Harari
8. Oromia
9. Somali
10. Ludy, Narodowości i Narody Południa
11. Tigraj
Wyżej wymienione regiony zastąpiły starszy system prowincji, który nadal jednak bywa używany do określania lokalizacji etiopskich miejscowości.
Gospodarka
Jeden z najuboższych krajów świata. PKB w 2000 roku wyniósł 8,6 mld USD (zaledwie 134 USD na mieszkańca).
Demografia
Statystyki demograficzne
(2006)
Liczba ludności 73 053 286
Ludność według wieku
0-14 lat 43,9 % (mężcz. 16 082 504; kobiety 15 999 602)
15-64 lat 53,4 % (mężcz. 19 452 737; kobiety 19 525 746)
ponad 64 lata 2,3 % (mężcz. 905 648; kobiety 1 087 049)
Średnia wieku
całej populacji 17,75 lat
mężczyźni 17,64 lat
kobiety 17,85 lat
Przyrost naturalny 2,36%
Współczynnik urodzeń 38,61 urodzeń/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów 15,06 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji 0 migrantów/1000 mieszkańców
P.S Repatriacja Etiopczyków, którzy uciekli do Sudanu dla schronienia przed wojną i przed głodem we wcześniejszych latach. Niektórzy Sudańczycy i uciekinierzy z Somalii, którzy zbiegli do Etiopii przed wojną lub głodem w ich własnych państwach, kontynuują zabieranie ich domów.
Ludność według płci
przy narodzeniu 1,03 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,01 mężczyzn/kobiet
15-64 lat 1,00 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat 0,83 mężczyzn/kobiet
Umieralność noworodków
w całej populacji 95,32 śmiertelnych/1000 żywych
płci męskiej 105,3 śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej 85,05 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia
w całej populacji 48,83 lat
mężczyzn 47,67 lat
kobiet 50,03 lat
Rozrodczość 5,33 urodzeń/kobietę
Współczynnik dorosłych z HIV/AIDS 4,4% (2003)
Liczba osób żyjących z HIV/AIDS 1,5 miliona (2003)
Liczba zmarłych na HIV/AIDS 120 000 (2003)
Religie
- Chrześcijaństwo
o Kościół etiopski - 45%-50%
o Ewangelicki Kościół Etiopii Mekane Yesus (luterański) - 6%
- Islam - 35%-40%
- Animizm - 12%
- inne - 3%-8%
Znaczenie religijne
Etiopia jest dla rastafarian Ziemią Obiecaną, opierają się oni na treści Psalmu 87:1-4:
1. Synów Koracha. Psalm. Pieśń. Budowla Jego jest na świętych górach:
2. Pan miłuje bramy Syjonu bardziej niż wszystkie namioty Jakuba.
3. Wspaniałe rzeczy głoszą o tobie, o miasto Boże!
4. Wymienię Rahab i Babel wśród tych, co mnie znają; oto Filistyni i Tyr razem z Kusz [powiedzą]: ?Ten [i ten] się tam urodził?.
ponieważ tam gdzie w cytowanym powyżej fragmencie Biblii Tysiąclecia jest słowo Kusz, w akceptowanej przez rastafarian wersji Pisma Świętego ? Biblii Króla Jakuba (z roku 1611) jest słowo Ethiopia.
Rastafarianie, który przesiedlili się do Etiopii, mieszkają na ziemi darowanej im przez cesarza Hajle Selasje w miasteczku Shashemene.