Geografia

Terytorium Brazylii zajmuje prawie połowę powierzchni Ameryki Południowej i rozciąga się w centrum kontynentu, a na wschodzie jest położone nad Oceanem Atlantyckim. Łączna długość granic lądowych Brazylii wynosi 14 961 km, zaś długość wybrzeża: 7 491 km.

Długość granic z dziesięcioma sąsiadującymi państwami wynosi:

1. Argentyna 1 223 km
2. Boliwia 3 400 km
3. Gujana Francuska 673 km
4. Gujana 1 119 km
5. Kolumbia 1 643 km
6. Paragwaj 1 290 km
7. Peru 1 560 km
8. Surinam 597 km
9. Urugwaj 985 km
10. Wenezuela 2 220 km

Na terytorium Brazylii można wyróżnić trzy duże krainy geograficzne: część Wyżyny Gujańskiej na północy, Wyżynę Brazylijską na południowym wschodzie, oraz Nizinę Amazonki nazywaną Amazonią, na północy i północnym zachodzie. Poza tym na południowym zachodzie leży także część Niziny La Platy. Najwyższym szczytem Brazylii jest Pico da Neblina - 3014 m n.p.m. - na Wyżynie Gujańskiej.

Największą rzeką Brazylii jest Amazonka, inne ważniejsze z rzek to:

• Paraná (z wielką zaporą Itaipu)
• Rio Negro
• S?o Francisco
• Xingu
• Madeira
• Tapajós
• Tocantins (z wielką zaporą Tucuruí)
• Iguaçu (z wodospadem Iguaçu)

Historia

Tereny dzisiejszej Brazylii były zasiedlone przez półkoczownicze plemiona Indian już przynajmniej 6 tys. lat przed odkryciem jej przez Portugalczyków w roku 1500. Przez następne 300 lat Brazylia została skolonizowana przez Portugalię i zamieniona w oparte na pracy niewolniczej dochodowe przedsięwzięcie. W roku 1808 książę Jan (późniejszy król Portugalii Jan VI) wraz z rodziną schronił się w Brazylii przed najazdem Napoleona Bonaparte na Portugalię. Na początku XIX wieku narastały tendencje separatystyczne i w roku 1822 książę-regent Pedro I ogłosił utworzenie samodzielnego Cesarstwa Brazylii. W roku 1889 jego następca Pedro II został obalony i została utworzona republika federacyjna. Pod koniec XIX i w 1. połowie XX wieku do Brazylii napłynęło ponad 5 milionów imigrantów z Europy i Azji. W tym okresie dynamicznie postępowała industrializacja kraju i ekspansja w głąb interioru. Rządy demokratyczne trzykrotnie były zastępowane przez dyktatury: w latach 1930-1934 i 1937-1945 rządził Getúlio Vargas, a w latach 1964-1985 szereg generałów wyłanianych przez junty wojskowe. Po dojściu do władzy lewicy i prezydenta Luli Brazylia wychodzi z głębokiego kryzysu ekonomiczno-społecznego, który był wynikiem olbrzymiego długu publicznego. Powoduje to pochłanianie znacznej części jej dochodu narodowego. Daje się zauważyć napływ inwestycji oraz znaczący rozwój gospodarczy.

Ustrój polityczny

Brazylia jest republiką związkową podzielona na 26 stanów i 1 dystrykt federalny. Konstytucja Brazylii została uchwalona w 1988. Głową państwa i szefem rządu jest wybierany w głosowaniu powszechnym na 4 lata prezydent. Obecnym prezydentem jest Luiz Inácio Lula da Silva.

Kultura

Kultura Brazylii jest wykładnią ras i narodowości z których wyrósł naród brazylijski. Przemieszanie elementów europejskich, afrykańskich i amerykańskich wytworzyło nowa oryginalną kulturę. Najsłynniejszym festiwalem rozsławiającym Brazylię na cały świat jest odbywający się przed Wielkim Postem karnawał w Rio de Janeiro. Zawsze zaczyna się w sobotę przed Środą Popielcową i trwa nieprzerwanie cztery dni i noce. Narodowym tańcem jest samba przywieziona przez niewolników z Angoli. Największy rzeźbiarzem okresu kolonialnego był Aleijadinho. Autorem narodowej powieści pod tytułem Os Sert?es jest Euclides da Cunha.

Sport w Brazylii

Brazylijczycy są znani z zamiłowań sportowych. Ich drużyna piłkarska kilkakrotnie zdobywała Mistrzostwo Świata. Za najsłynniejszego piłkarza na świecie uważa się Brazylijczyka Pelé. Coraz popularniejsza na świecie (i również w Polsce) staje się pochodząca ze stanu Bahia capoeira - tradycyjna brazylijska sztuka walki połączona z elementami tańca i egzotyczną muzyką. Sekcje różnych grup 'capoeira' (najbardziej znane to 'FICAG',ABADA', 'Muzenza', 'Senzala', 'Capoeira Brasil', 'Artes das Gerais', "Unicar'), prężnie działają też w wielu miastach Polski. Prócz capoeira Brazylijczycy opracowali kilka innych sztuk walki, takich jak luta livre i BJJ ? brazylijską odmianę jiu-jitsu. Brazylia jest kandydatem do organizacji piłkarskich Mistrzostw Świata w piłce nożnej w 2014 roku.

Gospodarka

Wstrząsana co rusz kryzysami finansowymi i politycznymi Brazylia jest najsilniejszym gospodarczo krajem Ameryki Południowej. Ekonomika kraju opiera się na eksploatacji przebogatych zasobów naturalnych, rolnictwie i szybko rozwijającym się przemyśle. PKB wyniósł 774 mld USD (4 396 USD na mieszk.(2001)). Podstawowy problem stanowi wysokie zadłużenie zagraniczne przekraczające 200 mld USD

Związki z Polską

W Brazylii mieszka wiele osób polskiego pochodzenia. Brazylijska Polonia liczy sobie, wg różnych źródeł, od 150 tys. (Maryański, 1998) do 800 tys. (Encyklopedia PWN). Największe jej skupiska znajdują się w południowych stanach: Paraná według danych polonijnych 1.500 tys., Santa Catarina - około 280 tys., Rio Grande do Sul - 300 tys. i Sao Paulo. W celu reprezentowania wspólnoty brazylijsko-polskiej i jednoczenia Polaków rozsianych po całym terytorium Brazylii, w 1990 powstał Braspol, z siedzibą w Kurytybie.