Arabia Saudyjska, Królestwo Arabii Saudyjskiej (trb. z arab. As-Su'udijja; Al-Mamlaka al-Arabijja as-Su'udijja) - państwo położone w zachodniej Azji, na Półwyspie Arabskim. Graniczy z Irakiem, Jordanią, Kuwejtem, Omanem, Katarem, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi i Jemenem. Stolica znajduje się w Rijadzie. Arabia Saudyjska jest jednym z państw założycielskich Ligi Państw Arabskich.123
Godło Arabii Saudyjskiej przedstawia zieloną palmę, a pod nią dwie skrzyżowane szable orientalne. Kolor zielony to symbol islamu. Wszystko to odzwierciedla życie na pustyni, bronione z całą gorliwością. Dwa miecze reprezentują królestwo Hidżazu i królestwo Nadżdu, które w 1926 zosta...
Stolica
Język urzędowy
Ustrój polityczny
Głowa państwa
Szef rządu
Powierzchnia km2
Powierzchnia na świecie
Liczba ludności
Ludność na świecie
Gęstość zaludnienia [osób/km2]
Jednostka monetarna
Strefa czasowa
Hymn państwowy
Kod ISO 3166
Domena Internetowa
Kod samochodowy
Kod telefoniczny
Religia dominująca
PKB mld USD
PKB na osobę USD
Zasoby naturalne
Produkty rolne
Klimat
Lokalizacja - położenie regionalne kraju
Drogi [km]
Koleje [km]
Lotniska
Zagrożenia naturalne - lista potencjalnych klęsk żywiołowych
Teren - krótki opis topografii kraju
Branże - od największej wartości rocznej produkcji
Granica lądowa [km]
Z iloma krajami:
Kraj graniczy z tymi państwami:
VII wiek: Powstanie Islamu
610 r. n.e.: Prorok Mahomet otrzymuje pierwsze objawienie w Mekce.
622 r. n.e.: Hidżra – Mahomet i jego zwolennicy przenoszą się z Mekki do Medyny, co oznacza początek kalendarza muzułmańskiego.
XVIII wiek: Powstanie Wahhabizmu
1744 r.: Muhammad ibn Abd al-Wahhab nawiązuje współpracę z Muhammadem ibn Saudem, tworząc sojusz religijno-polityczny, który dał początek państwu saudyjskiemu.
XIX wiek: Okresy Zmian i Konfliktów
1818 r.: Pierwsze Saudzkie Państwo zostaje pokonane przez Egipcjan.
1824 r.: Powstanie Drugiego Państwa Saudyjskiego pod przywództwem Turkiego ibn Abdullaha.
Początek XX wieku: Powstanie Nowoczesnego Państwa
1902 r.: Abdulaziz ibn Saud zdobywa Rijad, co daje początek współczesnemu Królestwu Arabii Saudyjskiej.
1925 r.: Abdulaziz zdobywa Hidżaz, obejmujący Mekka i Medyna.
23 września 1932 r.: Proklamacja Królestwa Arabii Saudyjskiej przez Abdulaziza ibn Sauda.
Lata 30. XX wieku: Odkrycie Ropy Naftowej
1938 r.: Odkrycie pierwszych zasobów ropy naftowej w Dammam, co zapoczątkowało rozwój gospodarczy kraju.
Lata 40. i 50. XX wieku: Rozwój Gospodarczy
1945 r.: Spotkanie króla Abdulaziza z prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem na pokładzie USS Quincy, co rozpoczęło długotrwałe relacje saudyjsko-amerykańskie.
1953 r.: Śmierć króla Abdulaziza; tron obejmuje jego syn, Saud ibn Abdulaziz.
Lata 60. i 70. XX wieku: Zmiany Polityczne i Gospodarcze
1964 r.: Król Saud abdykuje, a tron obejmuje jego brat, Faisal ibn Abdulaziz, który wprowadza szerokie reformy modernizacyjne.
1973 r.: Kryzys naftowy - Arabia Saudyjska odgrywa kluczową rolę w embargo naftowym OPEC.
Lata 80. i 90. XX wieku: Stabilizacja i Rozwój
1982 r.: Śmierć króla Faisala; tron obejmuje Fahd ibn Abdulaziz.
1990-1991 r.: Wojna w Zatoce Perskiej - Arabia Saudyjska odgrywa kluczową rolę jako baza wojskowa dla koalicji międzynarodowej.
Początek XXI wieku: Nowe Wyzwania i Modernizacja
2005 r.: Śmierć króla Fahda; tron obejmuje Abdullah ibn Abdulaziz, kontynuując reformy modernizacyjne.
2015 r.: Śmierć króla Abdullaha; tron obejmuje Salman ibn Abdulaziz.
Monarchia absolutna, dziedziczna. Krajem rządzi król i premier. W państwie nie ma konstytucji. Od 1993 r. istnieje Ustawa Zasadnicza, określająca uprawnienia rządu oraz obowiązki króla. Organem doradczym króla jest Rada Konsultacyjna, a organem władzy wykonawczej jest rząd, na czele którego stoi król. Obowiązuje parę kodeksów cywilnych opartych na prawie szariatu (prawo islamskie).
Jedna z nielicznych obecnie na świecie monarchii absolutnych. Krajem rządzi król i premier, noszący też tytuł "Strażnika Dwóch Świątyń". W państwie nie ma konstytucji uchwalonej, natomiast istnieje konstytucja nadana przez króla Fahda w 1992 roku, określająca uprawnienia rządu oraz obowiązki króla. Organem doradczym króla jest Rada Konsultacyjna, a organem władzy wykonawczej jest rząd, na czele którego stoi król. Obowiązuje parę kodeksów cywilnych opartych na prawie szariatu (prawo islamskie). Za porzucenie islamu grozi tu nawet kara śmierci.
Nikt nie może sprzeciwić się królowi. Co prawda król pełni władzę absolutną, ale na jego decyzje mają wpływ tak zwani wahhabici, czyli najsurowszy odłam islamu. Do tych ludzi należą "ulemowie" czyli duchowni, którzy niekiedy mają wpływ na decyzje króla.
W Arabii Saudyjskiej istnieje kara śmierci, chłosta i tortury.
Arabia Saudyjska jest podzielona na 13 regionów administracyjnych (mintaqah), z których każdy jest zarządzany przez emira mianowanego przez króla. Regiony te są podstawowymi jednostkami administracyjnymi w kraju. Oto lista regionów:
Rijad (Riyadh)
Makkah (Mekka)
Al Madinah (Medyna)
Qassim
Vschodnia Prowincja (Ash Sharqiyah)
Asir
Tabuk
Hail
Al Jouf
Jazan
Najran
Baha
Północna Granica (Al Hudud ash Shamaliyah)
Prowincje
Każdy region administracyjny jest podzielony na mniejsze jednostki, zwane prowincjami (muhafazah). W sumie, Arabia Saudyjska składa się z 136 prowincji, z których każda ma własną strukturę administracyjną i lokalne władze. Prowincje te zarządzane są przez gubernatorów mianowanych przez króla i podlegają bezpośrednio emiratom regionów.
Miasta
W Arabii Saudyjskiej znajduje się wiele ważnych miast, które odgrywają kluczową rolę w gospodarce, kulturze i administracji kraju. Oto niektóre z najważniejszych miast:
Rijad (Riyadh) - Stolica kraju i największe miasto, będące centrum politycznym i administracyjnym.
Dżudda (Jeddah) - Główny port morski nad Morzem Czerwonym, ważne centrum handlowe i brama do świętych miast Mekki i Medyny.
Mekka (Makkah) - Najważniejsze miasto w islamie, cel pielgrzymek muzułmańskich (hadż).
Medyna (Al Madinah) - Drugie najważniejsze miasto w islamie, miejsce spoczynku proroka Mahometa.
Dammam - Stolica Prowincji Wschodniej, ważne centrum przemysłowe i naftowe.
Abha - Miasto w regionie Asir, znane z chłodniejszego klimatu i malowniczych krajobrazów.
Rijad
Rijad, stolica Arabii Saudyjskiej, jest największym miastem i centrum politycznym oraz administracyjnym kraju. Znajduje się w centralnej części kraju, na wyżynie Nadżd. Rijad jest jednym z najszybciej rozwijających się miast na świecie, a jego nowoczesna architektura, w tym wieżowiec Kingdom Centre i Burj Al-Faisaliah, jest świadectwem jego dynamicznego rozwoju.
Dżudda
Dżudda, położona nad Morzem Czerwonym, jest głównym portem morskim Arabii Saudyjskiej i bramą do świętych miast Mekki i Medyny. To kosmopolityczne miasto jest znane ze swojej bogatej historii handlu i wymiany kulturowej. W Dżuddzie znajduje się historyczne centrum Al-Balad, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, z wąskimi uliczkami i tradycyjnymi domami z koralowca.
Mekka
Mekka jest najważniejszym miastem islamu i duchowym centrum świata muzułmańskiego. Każdego roku miliony pielgrzymów przybywają do Mekki, aby wziąć udział w hadżu – pielgrzymce, która jest jednym z pięciu filarów islamu. W centrum Mekki znajduje się Wielki Meczet (Al-Masjid al-Haram) z Kaabą, najświętszym miejscem islamu.
Medyna
Medyna, kolejne święte miasto islamu, jest miejscem pochówku proroka Mahometa i siedzibą Meczetu Proroka (Al-Masjid an-Nabawi). Medyna jest ważnym miejscem pielgrzymek dla muzułmanów i odgrywa kluczową rolę w historii islamu.
Al-Khobar i Dammam
Al-Khobar i Dammam, leżące we wschodniej części kraju nad Zatoką Perską, są ważnymi centrami przemysłowymi i handlowymi. Al-Khobar jest znane z pięknych plaż i nowoczesnych centrów handlowych, takich jak Al-Rashid Mall. Dammam jest stolicą Prowincji Wschodniej i siedzibą wielu firm naftowych, w tym Saudi Aramco.
Abha
Abha, położona w górach Asir na południowym zachodzie kraju, jest znana ze swojego łagodniejszego klimatu i malowniczych krajobrazów. Miasto jest popularnym miejscem wypoczynkowym, szczególnie w okresie letnim, kiedy temperatury są niższe niż w innych częściach kraju.
Yanbu
Yanbu, położone nad Morzem Czerwonym, jest ważnym portem przemysłowym i jednym z głównych ośrodków przetwórstwa ropy naftowej. Miasto jest podzielone na trzy główne części: Yanbu Al-Bahr (Yanbu nad Morzem), Yanbu Al-Nakhl (Yanbu Palmy) i Yanbu Al-Sina’iya (Yanbu Przemysłowe).
Tabuk
Tabuk, położone na północnym zachodzie kraju, jest ważnym centrum handlowym i historycznym. Miasto to słynie z pięknych krajobrazów, w tym pustynnych gór i oaz, oraz z historycznych miejsc, takich jak ruiny starożytnych budowli i twierdze.
Arabia Saudyjska, leżąca na Półwyspie Arabskim, jest jednym z największych krajów na Bliskim Wschodzie. Jego geografia jest niezwykle zróżnicowana, obejmując rozległe pustynie, góry, wybrzeża i doliny. Kraj ten graniczy z Jordanią, Irakiem, Kuwejtem, Bahrajnem, Katarem, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Omanem i Jemenem, a także ma dostęp do dwóch ważnych zbiorników wodnych: Morza Czerwonego na zachodzie i Zatoki Perskiej na wschodzie.
Pustynie
Większość terytorium Arabii Saudyjskiej pokrywają pustynie. Najważniejsze z nich to:
Pustynia Rub' al Khali: Znana także jako Pustynia Pustki, jest największą ciągłą pustynią piaszczystą na świecie. Zajmuje południowo-wschodnią część kraju i rozciąga się na obszarze około 650 000 km².
Pustynia An-Nafud: Leży na północy kraju i zajmuje powierzchnię około 103 600 km². Słynie z czerwonych piaszczystych wydm.
Pustynia Ad-Dahna: Łączy Pustynię An-Nafud z Pustynią Rub' al Khali, tworząc wąski pas piaszczystych wydm.
Góry i Wyżyny
Arabia Saudyjska ma również kilka pasm górskich i wyżyn:
Góry Asir: Leżą na południowym zachodzie kraju, wzdłuż granicy z Jemenem. Najwyższym szczytem jest Jabal Sawda, który wznosi się na wysokość około 3 133 metrów nad poziomem morza.
Góry Hijaz: Rozciągają się wzdłuż zachodniego wybrzeża, od granicy z Jordanią do miasta Mekka. Są ważnym regionem historycznym i religijnym.
Wyżyna Nadżd: Centralna część kraju, stanowi większość powierzchni Arabii Saudyjskiej. Jest to obszar pustynny z niewielkimi oazami.
Wybrzeża
Arabia Saudyjska ma dostęp do dwóch ważnych zbiorników wodnych:
Morze Czerwone: Wybrzeże Morza Czerwonego na zachodzie kraju jest popularnym miejscem turystycznym. Znajdują się tu liczne rafy koralowe, które przyciągają nurków.
Zatoka Perska: Wschodnie wybrzeże kraju, gdzie znajdują się liczne rafinerie ropy naftowej i porty handlowe. To ważny region gospodarczy.
Inne Ważne Cechy Geograficzne
Pustynne Oazy: W Arabii Saudyjskiej znajduje się kilka ważnych oaz, takich jak Al-Hasa i Al-Kharj, które są źródłem wody i roślinności w pustynnym krajobrazie.
Rafy Koralowe: Wzdłuż wybrzeża Morza Czerwonego znajdują się liczne rafy koralowe, które są domem dla różnorodnych gatunków morskich.
Klimat
Arabia Saudyjska charakteryzuje się klimatem pustynnym, z gorącymi latami i chłodnymi zimami. Temperatury latem mogą sięgać powyżej 50°C, podczas gdy zimą w niektórych regionach, zwłaszcza w górach, mogą spadać poniżej zera.
Położenie geograficzne: 25°00'N, 45°00'E
Większe miasta: Rijad, Dżudda, Mekka i Medyna
Długość wybrzeża: 2640 km
Najwyższy punkt: Jabal Sawda 3133 m n.p.m.
Najniższy punkt: Zatoka Perska 0 m n.p.m.
Waluta: 1 rial saudyjski = 20 kirszów = 100 halali
Pierwotną i dominującą ludność stanowią Arabowie. Zaludnienie wynosi 26 417 599 w tym 5 576 076 obcokrajowców (szac. czerwiec 2005). Religią państwową jest islam (99%). Wyznawanie innej religii poza islamem karane jest nawet śmiercią. Najwięcej ludności zamieszkuje wybrzeża Zatoki Perskiej i Morza Czerwonego (81% ogółu ludności). Gęstość zaludnienia wynosi 14 mieszkańców na 1 km². Wysoki przyrost naturalny sięgający 2,69%. Arabia Saudyjska jest jednym z nielicznych wysoko rozwiniętych krajów, w którym liczba ludności wzrośnie znacząco w ciągu następnych 50 lat. Przeciętna arabska rodzina liczy tu ponad 6 osób. Społeczeństwo jest bardzo młode, 38,2% ludności ma mniej niż 15 lat. Bardzo duża grupa ludzi w wieku produkcyjnym - 59,4% społeczeństwa. Ludność w wieku emerytalnym to zaledwie 2,4% ludności. Oprócz rdzennych mieszkańców półwyspu Arabskiego kraj zamieszkują 8 milionów cudzoziemców. Są to liczni przybysze z Pakistanu, Etiopii czy Filipin. Liczba Filipińczyków sięga około miliona. Wraz z imigrantami do Arabii Saudyjskiej przybyli chrześcijanie. Imigranci podejmują się różnych prac, jak np. kierowanie taksówek czy sprzątanie.
Język arabski jest językiem urzędowym i dominującym w Arabii Saudyjskiej. Jest to język bogaty w historię, tradycję i kulturę, który odgrywa kluczową rolę w życiu codziennym, religijnym i literackim tego kraju. Saudowie są dumni ze swojego języka i jego wpływu na literaturę, poezję oraz nauki islamu.
Historia Języka Arabskiego
Język arabski ma długą i złożoną historię, sięgającą czasów przedislamskich. Jego korzenie sięgają Półwyspu Arabskiego, a pierwsze zapisy w języku arabskim pochodzą z IV wieku n.e. Z biegiem czasu, wraz z rozprzestrzenianiem się islamu, język arabski stał się dominującym językiem religijnym, kulturalnym i administracyjnym w świecie muzułmańskim.
Dialekty w Arabii Saudyjskiej
W Arabii Saudyjskiej istnieje wiele dialektów języka arabskiego, które różnią się w zależności od regionu. Najważniejsze z nich to:
Hijazi: Dialekt używany głównie na zachodzie kraju, w regionie Hidżaz, który obejmuje takie miasta jak Mekka, Medyna i Dżudda. Jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych dialektów w kraju.
Najdi: Dialekt używany w centralnej części Arabii Saudyjskiej, zwłaszcza w regionie Nadżd. Riyadh, stolica kraju, znajduje się w tym regionie.
Asiri: Dialekt używany w południowo-zachodniej części kraju, w regionie Asir, który graniczy z Jemenem.
Gulf Arabic: Dialekt używany we wschodnich częściach kraju, w regionie Zatoki Perskiej.
Klasyczny Arabski i Standardowy Arabski
Mimo że różne dialekty są używane w codziennej komunikacji, klasyczny arabski, znany również jako arabski literacki, jest językiem Koranu i jest powszechnie stosowany w kontekście religijnym. Standardowy arabski, znany jako Modern Standard Arabic (MSA), jest używany w mediach, literaturze, edukacji i oficjalnych dokumentach. MSA jest formą języka, która jest zrozumiała dla wszystkich osób mówiących po arabsku, niezależnie od ich lokalnego dialektu.
Wpływy Kulturowe i Językowe
Język arabski w Arabii Saudyjskiej jest również nasycony wpływami z różnych kultur i języków ze względu na historyczne i współczesne interakcje z innymi krajami i kulturami. Przykłady takich wpływów można znaleźć w słownictwie, które zawiera zapożyczenia z perskiego, tureckiego, angielskiego i francuskiego.
Rola Języka Arabskiego w Społeczeństwie
Język arabski odgrywa kluczową rolę w życiu religijnym i kulturalnym Arabii Saudyjskiej. Jest nie tylko środkiem komunikacji, ale również nośnikiem tożsamości narodowej i religijnej. Język ten jest używany w edukacji, administracji, mediach i literaturze, a także w codziennych modlitwach i obrzędach religijnych.
Arabia Saudyjska jest państwem wyznaniowym, w którym zasady islamu sunnickiego są integralną częścią struktury państwa. Główną formą religii w kraju jest wahhabizm, ruch reformatorski w islamie sunnickim, który ma swoje korzenie w XVIII wieku.
Islam Sunnicki i Wahhabizm
Islam sunnicki jest dominującą religią w Arabii Saudyjskiej, a wahhabizm jest jego główną interpretacją. Wahhabizm kładzie nacisk na surowe przestrzeganie zasad islamu i eliminację wszelkich elementów, które są uznawane za nieislamskie lub niezgodne z naukami proroka Mahometa. To przekonanie wpłynęło na kształtowanie polityki i społeczeństwa w Arabii Saudyjskiej.
Struktura Religijna
W Arabii Saudyjskiej nie ma formalnie uznanej instytucji religijnej, ale wahhabizm jest silnie związany z rodziną Saudów, która rządzi krajem. Król pełni również funkcję naczelnego wodza religijnego, co oznacza, że jego decyzje mają kluczowe znaczenie zarówno w polityce, jak i w sprawach religijnych.
Kultura i Społeczeństwo
Wahhabizm wpływa na codzienne życie mieszkańców Arabii Saudyjskiej, od sposobu ubierania się po zachowanie w miejscach publicznych. Przestrzeganie zasad wahhabizmu jest monitorowane przez religijne służby, które mają uprawnienia do egzekwowania prawa szariatu
W latach 30. perspektywy wzrostu i rozwoju gospodarczego wydawały się ograniczone. Nie było lotnisk, a jedyny port morski obsługiwał głównie podróżujących pielgrzymów. Transport między oddalonymi od siebie miastami odbywał się po nieutwardzonych drogach przecinających jałowe, pustynne tereny. Rolnictwo było bardzo słabo rozwinięte, a przemysł praktycznie nie istniał. Głównym źródłem dochodu był wpływy z corocznej pielgrzymki muzułmanów do świętych miast Mekki i Medyny.
Nie zrażony przeciwnościami, Król Abdul Aziz, rozpoczął planowanie budowy infrastruktury kraju. Przywiązując najwyższą wagę do kwestii edukacji, zdrowia, transportu, rolnictwa i przemysłu, Król zainicjował godny uwagi proces rozwoju Królestwa, który trwa do dziś. Odkrycie ropy naftowej w 1930 r. stanowiło dodatkowe wsparcie dla tego rozwoju.
Inwestując około biliona USD w rozwój struktur społecznych i gospodarczych Arabia Saudyjska przeszła imponujący proces transformacji w stosunkowo krótkim okresie siedmiu dekad. Przedtem Arabia Saudyjska zmuszona była do importu prawie wszystkich dóbr i produktów, dziś dysponuje szeroką bazą przemysłową, a saudyjskie fabryki zaspokajają w znacznej części potrzeby rynku lokalnego. Wioski rybackie nad Morzem Czerwonym i Zatoką Arabską, które niegdyś były zbieraniną ubogich chat, zostały zmienione w tętniące życiem centra przemysłowe, produkujące i eksportujące do ponad 90 krajów wszystko od petrochemikaliów do elektroniki.Arabia Saudyjska jest jednym z najszybciej rozwijających się państw świata, jest najbardziej dynamiczną gospodarką w świecie arabskim i zajmuje 20 miejsce na świecie pod względem wielkości gospodarki narodowej.
Produkcja rolna jest wysoko dotowana i doinwestowywana w celu zapewnienia wystarczalności żywnościowej. Obszary uprawne zajmują 0,6% powierzchni kraju. Do nawadniania gruntów oprócz wód podziemnych wykorzystuje się odsoloną wodę morską. Nowoczesne metody produkcji, m.in. wielkie zautomatyzowane szklarnie i wyspecjalizowane farmy hodowlane zapewniają Arabii Saudyjskiej samowystarczalność w produkcji pszenicy,drobiu, mleka i warzyw. Głównie uprawy: pszenica, proso, sorgo, jęczmień, warzywa, palma daktylowa (jeden z największych producentów daktyli na świecie), kawowiec, owoce cytrusowe. Na półpustynnych pastwiskach (ok. 39% pow. kraju) hoduje się owce, kozy i wielbłądy, w nowoczesnych farmach - drób i bydło. W Morzu Czerwonym poławia się ryby oraz perły i korale, zanik połowów w Zatoce Perskiej (skażenie wód zatoki ropą naftową w czasie wojny irackiej 1991).
W Arabii Saudyjskiej na wybrzeżu i w szelfie Zatoki Perskiej występują bogate złoża ropy naftowej, szacowane na 26% zasobów światowych. Eksploatację złóż prowadzą (pod nadzorem przedsiębiorstwa państwowego Petromin) firmy naftowe, głównie koncern Saudi Aramco. Arabia Saudyjska zajmuje 1. miejsce w świecie w wydobyciu ropy naftowej (395 mln ton, 2006); z innych surowców wydobywa się gaz ziemny, sól kamienną, surowce skalne oraz złoto. Nie eksploatuje się zasobnych złóż rud metali (m.in. żelaza, miedzi), fosforytów i uranu. Silnie rozwinięty przemysł rafineryjny i petrochemiczny. Rafinerie w Ras Tannura i Al-Dżubajl nad Zatoką Perską oraz w Janbu al-Bahr nad Morzem Czerwonym (ropa dostarczana rurociągiem z wybrzeża Zatoki Perskiej) przetwarzają ok. 40 mln ton ropy naftowej rocznie. Arabia Saudyjska specjalizuje się w produkcji najlepszych jakościowo benzyn i paliw lotniczych. Po 1975 duże nakłady finansowe przeznaczono na hutnictwo żelaza i aluminium (huty w Al-Dżubajl, Dżuddzie, Janbu al-Bahr), przemysł maszynowy, materiałów budowniczych (zwłaszcza cementu – ok. 10 mln ton rocznie), spożywczych, nawozów sztucznych (kombinat w Ad-Dammam) oraz budowę zakładów odsalających wodę morską, m.in. w Al-Dżubajl (największa odsalarnia wody morskiej na świecie) i Dżuddzie. Duże zakłady przemysłowe w Arabii Saudyjskiej stanowią własność państwową. Coraz mniejszą rolę odgrywa rzemiosło (tkactwo, garncarstwo, wyroby z metalu).
Armia Arabii Saudyjskiej, znana również jako Siły Zbrojne Królestwa Arabii Saudyjskiej, odgrywa kluczową rolę w obronie narodowego bezpieczeństwa oraz stabilności regionu. Dzięki bogatym zasobom finansowym, Arabia Saudyjska inwestuje w modernizację i rozwój swojego wojska, co czyni ją jedną z najpotężniejszych sił zbrojnych w regionie Bliskiego Wschodu.
Struktura Sił Zbrojnych
Siły Zbrojne Arabii Saudyjskiej składają się z kilku głównych gałęzi:
Królewskie Saudyjskie Siły Lądowe: Największa część sił zbrojnych, odpowiedzialna za operacje lądowe i obronę granic kraju.
Królewskie Saudyjskie Siły Powietrzne: Odpowiedzialne za operacje powietrzne, obronę przestrzeni powietrznej i wsparcie lotnicze innych gałęzi sił zbrojnych.
Królewskie Saudyjskie Siły Morskie: Zadaniem tej gałęzi jest obrona wybrzeży i wód terytorialnych kraju oraz ochrona szlaków morskich.
Królewskie Saudyjskie Siły Obrony Przeciwlotniczej: Skupiają się na ochronie kraju przed zagrożeniami powietrznymi, takimi jak rakiety balistyczne i samoloty wroga.
Gwardia Narodowa: Specjalne jednostki odpowiedzialne za ochronę wewnętrzną, obronę rezydencji królewskich i strategicznych obiektów oraz wsparcie sił lądowych w razie potrzeby.
Modernizacja i Zbrojenia
Arabia Saudyjska jest jednym z największych importerów broni na świecie. Kraj ten inwestuje znaczne środki w modernizację swojego wojska, zakupując nowoczesne systemy uzbrojenia z różnych krajów, w tym Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji. Oto niektóre z najważniejszych elementów modernizacji:
Zakup nowoczesnych samolotów bojowych: Królewskie Saudyjskie Siły Powietrzne posiadają zaawansowane samoloty, takie jak F-15, Eurofighter Typhoon i nowoczesne drony.
Systemy obrony przeciwrakietowej: Arabia Saudyjska zainwestowała w systemy obrony przeciwrakietowej, takie jak Patriot, aby chronić kraj przed zagrożeniami z powietrza.
Rozwój sił lądowych i morskich: Modernizacja czołgów, pojazdów opancerzonych, okrętów wojennych i innych systemów uzbrojenia.
Rola Geopolityczna
Armia Arabii Saudyjskiej odgrywa kluczową rolę w polityce zagranicznej i bezpieczeństwie regionalnym. Kraj ten jest aktywnym członkiem koalicji antyterrorystycznych i uczestniczy w operacjach wojskowych w regionie. Przykładem jest zaangażowanie Arabii Saudyjskiej w konflikt w Jemenie, gdzie kraj ten prowadzi operacje wojskowe w ramach koalicji wspierającej rząd Jemenu.
Wyzwania i Przyszłość
Mimo znacznych inwestycji w modernizację, siły zbrojne Arabii Saudyjskiej stoją przed wieloma wyzwaniami, takimi jak:
Zagrożenia regionalne: Konflikty zbrojne i niestabilność w regionie, w tym zagrożenia ze strony Iranu i grup terrorystycznych.
Szkolenie i zasoby ludzkie: Konieczność ciągłego szkolenia i doskonalenia umiejętności żołnierzy oraz kadry dowódczej.
Integracja technologii: Wykorzystanie nowoczesnych technologii w strategii obronnej i operacjach wojskowych.
Arabia Saudyjska, znana głównie jako jedna z największych producentów ropy naftowej na świecie, zmierza w kierunku dywersyfikacji swojej gospodarki energetycznej. W ramach programu Vision 2030, królestwo dąży do zwiększenia udziału energii odnawialnej w swojej produkcji energetycznej. Oto przegląd najważniejszych źródeł energii elektrycznej w Arabii Saudyjskiej.
Paliwa Kopalne
Do tej pory, większość energii elektrycznej w Arabii Saudyjskiej pochodziła z paliw kopalnych, głównie ropy naftowej. Koncern Saudi Aramco, będący jednym z największych na świecie, odgrywa kluczową rolę w produkcji energii elektrycznej w kraju. Mimo to, Arabia Saudyjska planuje zmniejszyć zależność od paliw kopalnych i zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii.
Energia Odnawialna
W ostatnich latach Arabia Saudyjska zainwestowała znaczną kwotę w rozwój energii odnawialnej. Planuje ona, aby do 2030 roku 30% swojej energii pochodziło ze źródeł odnawialnych. W ramach tego programu, krajobraz energetyczny kraju zmienia się, a liczne projekty odnawialne zyskują na popularności.
Projekty Wiatrowe i Fotowoltaiczne
Arabia Saudyjska inwestuje w projekty wiatrowe i fotowoltaiczne. Największy projekt to farmy słoneczne, które mają na celu generowanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii słonecznej. Przykładem jest projekt farmy fotowoltaicznej w regionie Al Shuaib, która ma zainstalować około 2,9 GW mocy przyłączeniowej.
Technologie Wychwytywania i Składowania CO2
Arabia Saudyjska również inwestuje w technologie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS). Największe centrum tego typu ma być zbudowane w regionie Jubail i ma na celu pochłanianie i składowanie 9 milionów ton CO2 rocznie, z planowanym zwiększeniem do 44 milionów ton do 2035 roku.
Transport morski odgrywa kluczową rolę w gospodarce Arabii Saudyjskiej, ze względu na strategiczne położenie kraju nad Morzem Czerwonym i Zatoką Perską. Porty morskie są głównymi punktami przeładunkowymi dla ropy naftowej, produktów naftowych oraz innych towarów eksportowych i importowych. W ostatnich latach rząd saudyjski zainwestował znaczne środki w rozwój infrastruktury morskiej, aby uczynić kraj jednym z głównych hubów logistycznych na świecie.
Główne Porty Morskie
Arabia Saudyjska posiada kilka kluczowych portów morskich, które odgrywają strategiczną rolę w transporcie międzynarodowym:
Port Dżudda (Jeddah Islamic Port): Największy port morski na Morzu Czerwonym, który obsługuje znaczną część importu i eksportu kraju. Port Dżudda jest także głównym punktem wejścia dla pielgrzymów udających się do Mekki i Medyny.
Port Króla Abdulaziza (King Abdulaziz Port): Położony w Dammam nad Zatoką Perską, jest kluczowym portem dla regionu wschodniego, obsługującym eksport ropy naftowej oraz import towarów przemysłowych.
Port Króla Fahda (King Fahad Industrial Port): Znajduje się w Yanbu nad Morzem Czerwonym i obsługuje głównie przemysł petrochemiczny. Port ten jest również ważnym centrum eksportu ropy naftowej.
Port Rabigh: Położony w pobliżu Dżuddy, obsługuje kompleks przemysłowy Rabigh, w tym rafinerie ropy naftowej i zakłady petrochemiczne.
Port Jubail: Ważny port przemysłowy na wschodnim wybrzeżu, obsługujący głównie eksport produktów petrochemicznych.
Infrastruktura i Inwestycje
Arabia Saudyjska realizuje szereg projektów infrastrukturalnych mających na celu modernizację i rozbudowę portów morskich. Inwestycje te obejmują:
Rozbudowa terminali kontenerowych: W celu zwiększenia przepustowości portów i poprawy efektywności przeładunkowej.
Budowa nowych doków i nabrzeży: Aby sprostać rosnącym potrzebom eksportu i importu.
Nowoczesne systemy zarządzania portami: Wprowadzanie zaawansowanych technologii zarządzania logistyką i operacjami portowymi.
Projekty związane z ochroną środowiska: W celu minimalizacji wpływu działalności portowej na środowisko naturalne.
Znaczenie dla Gospodarki
Transport morski ma kluczowe znaczenie dla gospodarki Arabii Saudyjskiej z kilku powodów:
Eksport ropy naftowej: Arabia Saudyjska jest jednym z największych eksporterów ropy naftowej na świecie, a porty morskie odgrywają kluczową rolę w transporcie tego surowca do odbiorców na całym świecie.
Handel międzynarodowy: Porty morskie są głównymi punktami wejścia dla importu towarów, w tym żywności, sprzętu technologicznego i surowców przemysłowych.
Przemysł petrochemiczny: Porty takie jak Yanbu i Jubail obsługują eksport produktów petrochemicznych, które stanowią ważną część saudyjskiego eksportu.
Transport lotniczy odgrywa kluczową rolę w gospodarce i życiu społecznym Arabii Saudyjskiej. Kraj ten, będący jednym z największych na Półwyspie Arabskim, ma dobrze rozwiniętą infrastrukturę lotniskową, która wspiera zarówno loty krajowe, jak i międzynarodowe. W ostatnich latach transport lotniczy w Arabii Saudyjskiej przeszedł znaczące zmiany i modernizacje, mające na celu sprostanie rosnącym wymaganiom pasażerów i przewoźników.
Główne Lotniska
Arabia Saudyjska posiada kilka kluczowych lotnisk międzynarodowych, które odgrywają strategiczną rolę w połączeniach lotniczych:
Międzynarodowe Lotnisko Króla Chalida (King Khalid International Airport) w Rijadzie: Jest to główny port lotniczy stolicy, obsługujący miliony pasażerów rocznie i oferujący połączenia do wielu miast na całym świecie.
Międzynarodowe Lotnisko Króla Abdulaziza (King Abdulaziz International Airport) w Dżuddzie: To jedno z najbardziej ruchliwych lotnisk w kraju, będące głównym punktem przybycia pielgrzymów udających się do Mekki. Lotnisko to przechodziło rozległe modernizacje, aby sprostać rosnącym potrzebom pasażerów.
Międzynarodowe Lotnisko Króla Fahda (King Fahd International Airport) w Dammam: Położone we wschodniej części kraju, jest jednym z największych lotnisk na świecie pod względem powierzchni i obsługuje ważne połączenia międzynarodowe oraz krajowe.
Linie Lotnicze
Największą linią lotniczą Arabii Saudyjskiej jest Saudi Arabian Airlines, znana również jako Saudia. Jest to narodowy przewoźnik, oferujący szeroką gamę połączeń zarówno wewnętrznych, jak i międzynarodowych. W ostatnich latach na rynku pojawiło się również kilka nowych, prywatnych przewoźników, takich jak Flynas i Flyadeal, które konkurują z Saudii, oferując niskokosztowe połączenia lotnicze.
Inwestycje i Modernizacja
Arabia Saudyjska realizuje szereg projektów inwestycyjnych mających na celu modernizację infrastruktury lotniczej:
Rozbudowa terminali: Nowe terminale i modernizacje istniejących mają na celu zwiększenie przepustowości lotnisk oraz poprawę komfortu pasażerów.
Technologie i innowacje: Wprowadzenie nowoczesnych technologii, takich jak automatyczne systemy odprawy, biometryczne skanery oraz usprawnienia w zarządzaniu ruchem lotniczym.
Programy szkoleniowe: Inwestycje w szkolenie personelu lotniczego, w tym pilotów, mechaników i personelu naziemnego, aby sprostać rosnącym wymaganiom branży lotniczej.
Znaczenie dla Gospodarki
Transport lotniczy ma kluczowe znaczenie dla gospodarki Arabii Saudyjskiej z kilku powodów:
Turystyka religijna: Lotniska w Dżuddzie i Medynie są głównymi punktami przybycia milionów pielgrzymów, którzy co roku uczestniczą w hadżu i umrah.
Biznes i handel: Szybkie i efektywne połączenia lotnicze wspierają rozwój biznesu i handlu, przyciągając inwestorów z całego świata.
Transport towarowy: Lotniska w Arabii Saudyjskiej obsługują również znaczną ilość przewozów towarowych, co przyczynia się do wzrostu handlu międzynarodowego.
Podczas realizacji pierwszych czterech Planów Rozwoju w latach 1970-89, szczególny nacisk położono na ogólną poprawę jakości infrastruktury transportowej Królestwa. Obecnie Arabia Saudyjska ma dobrze rozwiniętą sieć nowoczesnych dróg, zwłaszcza między głównymi ośrodkami miejskimi i gospodarczymi. Oznakowanie jest dobre, choć napisy nie zawsze są w języku angielskim. Wewnętrzny transport autobusowy (między głównymi miastami) i kolejowy (tylko linia Rijad – Dammam) jest słabo rozwinięty, lotniczy natomiast – stosunkowo dobrze. Saudi Arabian Airlines zaliczają się do najbezpieczniejszych przewoźników na świecie. Poza Rijadem duże lotniska międzynarodowe znajdują się w Dżeddzie i Dammamie, a krajowe m.in. w Abha, Taifie i Tabuku). Praktycznie brak jest miejskiej komunikacji publicznej, natomiast powszechnie dostępne i stosunkowo tanie są taksówki. Baza hotelowa jest dobrze rozwinięta i nowoczesna, zwłaszcza w dużych miastach.
Media nadawcze są kontrolowane przez państwo; telewizja państwowa obsługuje 4 sieci; Arabia Saudyjska jest głównym rynkiem dla panarabskich nadawców telewizji satelitarnej; państwowe radio obsługuje kilka sieci; dostępnych jest wielu międzynarodowych nadawców
Arabia Saudyjska jest ważnym partnerem gospodarczym i politycznym na arenie międzynarodowej. Kraj ten jest siedzibą wielu zagranicznych organizacji, które odgrywają kluczową rolę w różnych dziedzinach, takich jak handel, technologia, edukacja, a także pomoc humanitarna. W tym artykule przyjrzymy się niektórym z tych organizacji i ich wpływowi na krajobraz gospodarczy i społeczny Arabii Saudyjskiej.
Organizacje Gospodarcze
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ): Arabia Saudyjska jest aktywnym członkiem ONZ i współpracuje z różnymi agencjami, takimi jak UNICEF, UNHCR i WFP, w celu wspierania programów humanitarnych i rozwojowych w regionie.
Organizacja Wzajemnej Gospodarczej Pomocy (OECD): Chociaż Arabia Saudyjska nie jest członkiem OECD, kraj ten współpracuje z tą organizacją w zakresie reform gospodarczych i polityki handlowej.
Organizacja Wzajemnej Gospodarczej Pomocy (OPEC): Arabia Saudyjska jest jednym z założycieli i najważniejszym członkiem OPEC, która odgrywa kluczową rolę w regulacji produkcji ropy naftowej na rynku światowym.
Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF): Arabia Saudyjska współpracuje z Bankiem Światowym i IMF w zakresie reform gospodarczych i finansowych, a także w celu poprawy stabilności gospodarczej kraju.
Organizacje Humanitarne
UNICEF: Arabia Saudyjska współpracuje z UNICEF w realizacji programów edukacyjnych i zdrowotnych dla dzieci w kraju i regionie.
UNHCR: Współpraca z UNHCR pomaga Arabia Saudyjska w udzielaniu schronienia i wsparcia uchodźcom i przesiedleńcom.
WFP: Współpraca z World Food Programme (WFP) umożliwia Arabia Saudyjska wsparcie programów żywnościowych dla osób dotkniętych klęskiem żywiołowym i wojnami w regionie.
Organizacje Technologiczne i Naukowe
Międzynarodowa Organizacja Przemysłowa (ISO): Arabia Saudyjska jest członkiem ISO i współpracuje w zakresie standardów technicznych i technologii.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Edukacji, Nauki i Kultury (UNESCO): Arabia Saudyjska współpracuje z UNESCO w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego i promowania edukacji.
Kuchnia Arabii Saudyjskiej to fascynująca mieszanka smaków, aromatów i tradycji, które kształtowały się przez wieki. W jej skład wchodzą zarówno dania prostsze, codzienne, jak i bardziej wykwintne potrawy, serwowane podczas ważnych świąt i uroczystości. Znaczną rolę odgrywają tu zarówno wpływy lokalne, jak i te z krajów sąsiednich.
Podstawowe Składniki
Saudyjska kuchnia opiera się na kilku kluczowych składnikach, które nadają jej unikalny charakter:
Ryż: Często używany w daniach takich jak kabsa i machboos, ryż jest podstawą wielu potraw.
Mięso: Baranina, kurczak i wielbłąd są najczęściej używanymi mięsami, przygotowywanymi na różne sposoby, często z dodatkiem egzotycznych przypraw.
Przyprawy i zioła: Kardamon, szafran, goździki, cynamon i kolendra to tylko niektóre z przypraw, które dodają głębi smaku saudyjskim potrawom.
Daktyle: Popularne jako przekąska, ale także wykorzystywane w deserach i napojach.
Tradycyjne Dania
Kabsa: To jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań saudyjskich, składające się z ryżu, mięsa (najczęściej kurczaka lub baraniny) oraz mieszanki przypraw. Często podawane z sosem tomatoowym i orzechami.
Mutabbaq: Płaski, smażony placek nadziewany mięsem, warzywami lub nawet słodkimi farszami. Popularny jako street food.
Shawarma: Znana na całym świecie, w Arabii Saudyjskiej shawarma jest szczególnie uwielbiana, serwowana z mięsem kurczaka lub baraniny i mnóstwem dodatków.
Mandi: Podobne do kabsy, jednak przygotowywane w specjalnych podziemnych piecach, co nadaje mięsu wyjątkową kruchość i aromat.
Słodycze i Desery
Saudyjczycy uwielbiają słodkości, a ich desery są często bogate w daktyle, miód i orzechy:
Basbousa: Wilgotne ciasto z semoliny, nasączone syropem i często udekorowane migdałami.
Luqaimat: Smażone kulki ciasta, podawane z syropem z miodu i szafranu.
Napojów
W Arabii Saudyjskiej popularne są różnego rodzaju napoje, które często towarzyszą posiłkom:
Qahwa: Tradycyjna kawa arabska, przyprawiona kardamonem i podawana z daktylami.
Herbata miętowa: Orzeźwiający napój, często serwowany gościom w ramach saudyjskiej gościnności.
Kultura i Tradycje
Kuchnia saudyjska to nie tylko jedzenie, ale także głęboko zakorzenione tradycje i sposób życia. Wspólne spożywanie posiłków to ważny element saudyjskiej kultury, a gościnność i dzielenie się jedzeniem są wysoko cenione. Święta religijne, takie jak Ramadan, są okazją do przygotowywania specjalnych potraw i wspólnego celebrowania przy suto zastawionym stole.
Podsumowanie
Kuchnia Arabii Saudyjskiej to wyjątkowa mieszanka smaków i tradycji, które odzwierciedlają bogatą kulturę i historię tego kraju. Od aromatycznych dań z ryżu, przez soczyste mięsa, po słodkie przysmaki – saudyjska kuchnia z pewnością zadowoli każdego miłośnika kulinarnych podróży.
Turystyka na terytorium Arabii Saudyjskiej jest w dużym stopniu ograniczona. Mimo bardzo sprzyjających warunków klimatycznych, krajobrazowych, także potencjalnej atrakcyjności architektury i licznych zabytków, liczne ograniczenia sprawiają, że ów potencjał jest niewykorzystany. Przyczyniają się do tego z jednej strony ograniczenia obyczajowe (chociażby niemożliwość korzystania z kąpieli na plażach przez kobiety), a z drugiej strony wrogość otoczenia (Polskie MSZ ostrzega przed podróżowaniem w odległe rejony górskie i pustynne a także przygraniczne, ze względu na zagrożenie terrorystyczne). Także służby policyjne i bardzo restrykcyjna polityka wizowa utrudniają odwiedzenie kraju.
De facto, na większą skalę z turystyką wiążą się jedynie liczne pielgrzymki do świętych miast Islamu - każdy muzułmanin ma bowiem obowiązek raz w życiu odbyć pielgrzymkę do Mekki - tzw. hadżdż.
Największy kraj na Półwyspie Arabskim: Arabia Saudyjska zajmuje większość Półwyspu Arabskiego i jest największym krajem na Bliskim Wschodzie.
Miejsce narodzin Islamu: Arabia Saudyjska jest domem dla dwóch najświętszych miejsc w islamie: Mekki i Medyny. Co roku miliony pielgrzymów odwiedzają te miasta podczas Hajj.
Kraj bez rzek: W Arabii Saudyjskiej nie ma żadnych stałych rzek. Woda jest pozyskiwana głównie z odsalania wody morskiej i głębinowych studni.
Ogromne pustynie: Pustynia Rub' al Khali, znana również jako Pustynia Pustki, jest największą ciągłą pustynią piaszczystą na świecie.
Pustynne wielbłądy: Wielbłądy są ważnym elementem saudyjskiej kultury i historii. Tradycyjnie były wykorzystywane jako środek transportu oraz źródło mleka i mięsa.
Wizje przyszłości: Projekt "Neom" to futurystyczne miasto budowane na północy kraju, które ma być w pełni zasilane energią odnawialną i stać się nowym centrum technologicznym i turystycznym.
Zakaz alkoholu: W Arabii Saudyjskiej obowiązuje całkowity zakaz sprzedaży, spożycia i produkcji alkoholu ze względu na przepisy islamskie.
Archeologiczne skarby: Mada'in Saleh to starożytne miasto, które jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to jedno z najlepiej zachowanych miejsc Nabatejczyków, podobne do Petry w Jordanii.
Obyczaje i tradycje: Gościnność jest głęboko zakorzeniona w saudyjskiej kulturze. Przyjmowanie gości jest uważane za ważny aspekt społeczny, a podawanie kawy arabskiej (qahwa) z daktylami jest tradycyjnym gestem gościnności.
Ropa naftowa: Arabia Saudyjska ma jedne z największych rezerw ropy naftowej na świecie. Przemysł naftowy odgrywa kluczową rolę w gospodarce kraju.
Król Salman bin Abdulaziz Al Saud - Obecny król i premier Arabii Saudyjskiej, znany z długotrwałej kariery w rządzie i wprowadzenia inicjatyw takich jak Vision 2030.
Mohammed bin Salman - Wicekról i Minister Spraw Wojskowych, znany z wprowadzenia reform społeczno-gospodarczych i planu Vision 2030.
Ghazi Al Gosaibi - Inteligent, dyplomata i minister, znany z swoich powieści i wierszy, które poruszają tematy społeczne.
Sami Al-Jaber - Legendarny piłkarz, który grał w reprezentacji Arabii Saudyjskiej i klubie Al-Hilal, uczestnik czterech Mistrzostw Świata.
Al-Waleed bin Talal - Biznesmen i inwestor, wnuk pierwszego króla Arabii Saudyjskiej, Ibn Sauda, znany z swoich inwestycji w różnych sektorach gospodarki.
Adel Al-Jubeir - Działacz dyplomatyczny, były minister spraw zagranicznych i ambasador w USA.
Ibn Chaldun - Historyk, socjolog i filozof, uznawany za jednego z najważniejszych uczonych średniowiecza
Literatura Arabii Saudyjskiej to bogate dziedzictwo, które odzwierciedla historię, kulturę i społeczne zmiany kraju. Od starożytnych tradycji po współczesne dzieła, saudyjska literatura jest głęboko zakorzeniona w arabskim języku i kulturze, jednocześnie otwierając się na wpływy globalne.
Historia i Tradycja
Literatura w Arabii Saudyjskiej ma długą historię, z korzeniami sięgającymi starożytnych czasów przedislamskich. Poezja była dominującą formą wyrazu, a Beduini byli znani ze swojej ustnej tradycji poetyckiej, przekazującej opowieści o bohaterach, miłości i walkach plemiennych. Z czasem, wraz z rozprzestrzenianiem się islamu, powstały nowe formy literackie, w tym poezja religijna i mistyczna, jak i opowieści proroków.
Wpływy Islamskie
Islam odegrał kluczową rolę w kształtowaniu literatury saudyjskiej. Koran, jako święta księga islamu, stał się fundamentem literatury i kultury arabskiej. Wpływy koraniczne są widoczne w wielu dziełach literackich, które czerpią inspirację z tekstów religijnych, wartości moralnych i etycznych. Poezja mistyczna (tasawuf) i poezja religijna stały się ważnymi gatunkami literackimi.
Współczesna Literatura
Współczesna literatura saudyjska zaczęła się rozwijać na początku XX wieku, kiedy kraj zaczął otwierać się na świat zewnętrzny. Literatura piękna (powieści, opowiadania, dramat) stała się bardziej widoczna, a pisarze zaczęli poruszać tematy społeczne, polityczne i kulturowe.
Ghadah Al-Samman - Wpływowa pisarka, której dzieła często eksplorują tematy tożsamości i kobiecych doświadczeń w społeczeństwie.
Abdullah Al-Ghumaizi - Pisarz znany z opowiadań, które przedstawiają codzienne życie i problemy społeczne w Arabii Saudyjskiej.
Rajaa Al-Sanea - Autorka powieści "Dziewczyny z Rijadu" (2005), która wywołała kontrowersje, opowiadając o życiu młodych kobiet w saudyjskim społeczeństwie.
Gatunki Literackie
W saudyjskiej literaturze można wyróżnić różnorodne gatunki, od tradycyjnej poezji po współczesne powieści i eseje:
Poezja: Najstarsza forma literacka, która do dziś cieszy się popularnością. Współczesna poezja często łączy tradycyjne formy z nowoczesnymi tematami.
Powieści: Powieści saudyjskie często koncentrują się na problemach społecznych, przemianach kulturowych i życiu codziennym.
Opowiadania: Krótsze formy prozatorskie, które często skupiają się na szczegółowych aspektach życia w Arabii Saudyjskiej.
Eseje i Literatura Dokumentalna: Pisanie na temat polityki, historii i kultury kraju.
Rola Literatury w Społeczeństwie
Literatura w Arabii Saudyjskiej pełni ważną rolę w refleksji nad społecznymi zmianami i wyzwaniami. Działa jako medium wyrażania opinii, wartości i aspiracji. Pisarze saudyjscy często wykorzystują swoje dzieła, aby komentować i analizować zmiany w społeczeństwie oraz promować dialog i zrozumienie.
Muzyka Arabii Saudyjskiej to fascynująca mieszanka tradycyjnych rytmów, melodii i współczesnych wpływów. Od wieków stanowi ważny element kultury tego kraju, odzwierciedlając zarówno codzienne życie, jak i religijne obrzędy oraz festiwale. Z biegiem czasu muzyka ta ewoluowała, przyjmując nowe formy i brzmienia, jednocześnie zachowując swoją wyjątkową tożsamość.
Tradycyjna Muzyka
Tradycyjna muzyka saudyjska opiera się głównie na poezji śpiewanej (najczęściej na temat miłości, życia Beduinów i heroicznych czynów) oraz muzyce instrumentalnej. Wśród najważniejszych instrumentów muzycznych można wymienić:
Ud (oud): Tradycyjna lutnia arabska, znana ze swojego charakterystycznego, melancholijnego brzmienia.
Rabab: Prosty instrument smyczkowy, często używany w muzyce Beduinów.
Ney: Flet trzcinowy, który dodaje melodyjne tony do wielu kompozycji.
Tabla: Bębenki, które zapewniają rytmiczne tło dla muzyki.
Gatunki i Formy Muzyczne
Al-Ardah: To tradycyjny taniec i śpiew, wykonywany podczas uroczystości narodowych i festiwali. Charakteryzuje się marszowym rytmem, śpiewem chóralnym i użyciem mieczy jako rekwizytów tanecznych.
Samri: Popularny styl muzyczny w regionach wiejskich, który polega na śpiewaniu poezji i grze na prostych instrumentach, takich jak bębny.
Majlis: Spotkania muzyczne, podczas których wykonuje się poezję śpiewaną przy akompaniamencie lutni i fletu.
Współczesna Muzyka Saudyjska
Wraz z globalizacją i otwarciem kraju na wpływy z zewnątrz, muzyka saudyjska zaczęła ewoluować, wchłaniając różne style muzyczne z całego świata. Współczesna scena muzyczna obejmuje różnorodne gatunki, od popu po rock i hip-hop.
Pop i Muzyka Elektroniczna: Wielu saudyjskich artystów eksperymentuje z nowoczesnymi gatunkami muzycznymi, łącząc tradycyjne brzmienia z nowoczesnymi rytmami.
Rock i Metal: W Arabii Saudyjskiej istnieje mała, ale rosnąca scena rockowa i metalowa. Zespoły takie jak Al-Namrood zdobywają popularność zarówno w kraju, jak i za granicą.
Hip-Hop: Młodzi artyści, tacy jak Qusai, łączą tradycyjne elementy muzyki arabskiej z hip-hopem, tworząc unikalne brzmienia.
Kultura Muzyczna i Festiwale
Muzyka jest integralną częścią życia społecznego i kulturalnego w Arabii Saudyjskiej. Tradycyjne pieśni i tańce są często wykonywane podczas uroczystości rodzinnych, wesel i festiwali. Jednym z najważniejszych wydarzeń muzycznych w kraju jest coroczny festiwal Janadriyah, który celebruje saudyjską kulturę i tradycje, w tym muzykę, taniec i poezję.
Kino arabskie, a w szczególności filmy z Arabii Saudyjskiej, zyskuje na popularności i uznaniu na arenie międzynarodowej. Mimo relatywnie krótkiej historii, saudyjska kinematografia wyróżnia się wyjątkowymi opowieściami, które rzucają światło na kulturę, historię i społeczne zmiany w regionie. Oto przegląd kilku z najbardziej znanych filmów związanych z Arabią Saudyjską.
Wadjda (2012)
Reżyseria: Haifaa al-Mansour
"Wadjda" to pierwszy pełnometrażowy film nakręcony w Arabii Saudyjskiej przez reżyserkę Haifaa al-Mansour, a zarazem pierwszy saudyjski film w ogóle. Opowiada historię dziesięcioletniej dziewczynki, która marzy o posiadaniu roweru. Film zdobył wiele międzynarodowych nagród i wyróżnień, w tym nagrodę na festiwalu w Wenecji, oraz nominację do Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego.
Theeb (2014)
Reżyseria: Naji Abu Nowar
"Theeb" to film koprodukowany przez Arabię Saudyjską, Jordanię, Katar i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Akcja filmu rozgrywa się na początku XX wieku podczas I wojny światowej i opowiada historię młodego chłopca, który wyrusza na niebezpieczną podróż przez pustynię. Film zdobył uznanie na festiwalach filmowych na całym świecie i był nominowany do Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego.
Barakah Meets Barakah (2016)
Reżyseria: Mahmoud Sabbagh
"Barakah Meets Barakah" to romantyczna komedia, która opowiada historię Barakaha, pracownika rządowego, i Bibi, popularnej influencerki. Film porusza tematykę różnic społecznych i kulturowych w Arabii Saudyjskiej, a także problemów związanych z nowoczesnością i tradycją. Film był oficjalnym kandydatem Arabii Saudyjskiej do Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego.
The Perfect Candidate (2019)
Reżyseria: Haifaa al-Mansour
"The Perfect Candidate" to kolejny film Haifaa al-Mansour, który zdobył międzynarodowe uznanie. Film opowiada historię młodej lekarki, która postanawia kandydować do lokalnego samorządu, aby poprawić warunki życia w swojej społeczności. Film porusza ważne kwestie dotyczące roli kobiet w saudyjskim społeczeństwie oraz dążeń do zmiany i reformy.
Born a King (2019)
Reżyseria: Agustí Villaronga
"Born a King" to biograficzny dramat historyczny, który opowiada o młodym Faisalu, który w wieku 14 lat został wysłany przez swojego ojca, króla Abdulaziza, na misję dyplomatyczną do Wielkiej Brytanii. Film ukazuje trudności i wyzwania, z jakimi musiał się zmierzyć młody książę, a także znaczenie jego misji dla przyszłości Arabii Saudyjskiej.
Wkrótce po powstaniu Królestwa Arabii Saudyjskiej w 1932 r., jedną z pierwszych inicjatyw Króla Abdul Aziza Bin Abdul Rahmana Al-Sauda było poprawienie stanu opieki zdrowotnej zarówno dla obywateli saudyjskich, jak i pielgrzymów, którzy przybywają do Arabii Saudyjskiej w celu odwiedzenia świętych miejsc islamu. Kolejnym kamieniem milowym była decyzja rządu, o stworzeniu systemu bezpłatnej opieki zdrowotnej. W tym celu każdy z obszarów administracyjnych Królestwa zakładał własne ośrodki medyczne i w stosunkowo krótkim czasie, niegdyś endemiczne choroby jak malaria i ospa zostały praktycznie wykorzenione, współczynnik umieralności niemowląt został znacznie obniżony, a średnia przewidywanej długości życia obywateli znacznie wzrosła.
W 1932 r. kiedy powstało Królestwo Arabii Saudyjskiej edukacja nie była ogólnie dostępna i ograniczała się do indywidualnego nauczania w religijnych szkołach prowadzonych przy meczetach na terenach miejskich. W szkołach tych uczono islamu i podstawowych umiejętności pisania i czytania. Przed końcem XX wieku, Arabia Saudyjska dysponuje ogólnokrajowym systemem edukacji, który zapewnia bezpłatną naukę, od przedszkola do uniwersytetu, dla wszystkich obywateli. Podczas gdy nauka islamu pozostaje niezmiennie bardzo istotna, nowoczesny saudyjski system edukacji zapewnia wysokiej klasy kształcenie w zakresie nowoczesnych i tradycyjnych dziedzin sztuki i nauki. Duże zróżnicowanie kierunków kształcenia jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na wysoce wykwalifikowaną i wykształconą kadrę specjalistów, niezbędną do budowy i szybkiego rozwoju państwa.
Dzisiaj, w skład ogólnokrajowego systemu edukacji Arabii Saudyjskiej wchodzi: 7 uniwersytetów, ponad 24 000 szkół, a także dużą liczbę college'y oraz innych instytucji edukacyjnych. System zapewnia wszystkim obywatelom bezpłatną edukację, książki i opiekę zdrowotną. Wydatki na edukacje stanowią około 25 procent rocznego budżetu.
Pomimo szybkiego rozwoju kraju, wielu ludzi nie posiada wykształcenia. Dotyczy to głównie kobiet, które ze względu na patriarchalny charakter życia rodzinnego, nie mają dostępu do nauki. Tylko minimalny procent kobiet posiada jakieś wykształcenie. Mniej niż 1% kobiet ma wyższe wykształcenie. Te, którym udało się osiągnąć karierę, pozostają w cieniu opini publicznej. Duży nacisk w nauce kładzie się na poznawanie islamu.